Amerika Birleşik Devletleri İç Gelir Servisi (IRS) vergi mevzuatını kripto paraları daha fazla kapsayacak şekilde genişletiyor. Yeni oluşturulan tokenlara kadar IRS vergilendirme yapacak. Bu durum saf olarak oluşturulan varlıkların vergilendirilmesi konusuna ters olsa da IRS son derece katı kuralları yürürlüğe sokacak. Oldukça sorunlu olan bu vergilendirme tipinin emsal teşkil edip Türkiye uyarlanması da mümkün gibi görünüyor. Peki bu IRS tam olarak ne yapıyor?
Amerika ve Kripto Vergileri
Kurum 2014 yılında kripto para madencilerini kapsayan bir düzenleme yayınladı. Madencilerin bir işletme olduğunu söyleyen IRS çıkarılan varlıkların adil piyasa değerinden direkt olarak vergilendirilmesine karar vermişti. Ayrıca madencilerin bu vergiye ek olarak %15 serbest meslek vergisine de tabi olması gerektiği duyuruldu. Elbette bu durum PoW algoritmasıyla çalışan yani kazılan kripto varlıklarla ilgiliydi ancak stake gelirleri de bu kapsama alınmak isteniyor.
Tennessee Fedaral Mahkemesinde devam eden bir dava bu duruma itiraz için açıldı. Davacı Joshua Jarrett stake ettiği Tezos için XNZ token kazandı. Avukatları stake ile kazanılan tokenların piyasa değeri üzerinden vergilendirilmesinin vergi yasalarına aykırı olduğunu düşünüyor. IRS henüz bu konuda bir yanıt vermedi ancak sadece satıldığında vergiye tabi olması gereken bu tokenlardan vergi alınmaya çalışılması kripto para yatırımcılarını son derece rahatsız ediyor.
Birçok ülkenin kripto para vergisi almayı planladığı bu günlerde böylesi tartışmalar küresel bir sorun doğurabilir.
IRS Haksız Vergilendirme İle Suçlanıyor
Stake gelirlerinin vergilendirilmesi konusu tıpkı ekmek üreten bir fırının bunu satmadan sadece ürettiği varlık üzerinden vergi ödemesine benziyor. Veya bıçak üreten bir fabrikanın henüz ürünlerini satmadan ürettiği bıçakların piyasa değeri üzerinden vergi ödemesi gibi yani ortadaki üretim henüz paraya dönüşmeden vergisi ortaya çıkıyor.
IRS ise stake ödüllerini hisse temettüleri ile bir tutuyor. Ancak stake çok daha farklı çalışan bir sistemi tarif ediyor. Stake gelirleri bir kripto paranın yüksek kazanç elde etmesine bağlı şekilde dağıtılmaz. Aynı zamanda fiyat değişkendir yani vergilendirmenin yapılabilmesi için stake yapan kullanıcının kazancını direkt olarak nakit şekilde alması gerekir fakat kripto varlıklar tam anlamıyla bir para değildi. Dijital birer üretimdir ve bu üretimlerin sadece satıldığında vergilendirilmesi gerekir.
IRS kripto paraları mülk olarak görmüyor ve temettü sınıfına koyuyor, anlaşılan o ki Amerikan vatandaşları bu konuda ciddi sorunlar yaşamaya ve mahkeme yollarını arşınlamaya devam edecek.
Bizi ilgilendiren kısım ise Türkiye’de bu durum nasıl uygulanacak. Henüz takas işlemlerinden kazanç elde eden kullanıcıların vergilendirilmesi hususu yasalaşmadı. Ayrıca yasalaşsa bile geçmişe dönüş çalışmayan yasalar kullanıcıları mağdur edemeyecek. Peki Türkiye’de de bir kripto varlığın satılmadan vergilendirilmesi söz konusu olacak mı? Örneğin Tezos stake den bir Türk yatırımcı buradan elde ettiği stake ödüllerine bunları satmadan vergi ödeyecek mi? Bunu zamanla göreceğiz.
