Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), merkez bankası dijital para birimi (CBDC) Dijital Türk Lirası’nın ilk denemesini tamamladı ve 2023 yılı boyunca testlere devam edeceğinin sinyalini verdi.
Türkiye’nin Dijital Para Birimi
TCMB tarafından 29 Aralık’ta yapılan açıklamaya göre, merkez bankası otoritesi Dijital Lirayı kullanarak “ilk ödeme işlemlerini” başarıyla gerçekleştirdiğini söyledi.
TCMB, 2023’ün ilk çeyreğinde teknoloji paydaşlarıyla sınırlı, kapalı devre pilot testler gerçekleştirmeye devam edeceğini, yılın geri kalanında ise bunu seçilmiş bankaları ve finansal teknoloji şirketlerini kapsayacak şekilde genişleteceğini açıkladı.
Bu testlerin sonuçlarının “kapsamlı bir değerlendirme raporu” aracılığıyla kamuoyuyla paylaşılacağı, ardından da katılımın daha da genişlemesini sağlayacak çalışmanın sonraki aşamalarının açıklanacağı belirtildi.
Türkiye Merkez Bankası ilk olarak Eylül 2021’de “Merkez Bankası Dijital Türk Lirası Araştırma ve Geliştirme” adlı bir araştırma projesiyle dijital Türk Lirası’nın faydalarını incelediğini duyurdu.
O dönemde hükümet, ülkenin para biriminin nihai olarak dijitalleştirilmesi konusunda herhangi bir taahhütte bulunmamış ve “dijital Türk lirasının çıkarılmasına ilişkin nihai bir karar vermediğini” belirtmişti.
Ödeme Sistemleri İle Entegrasyon
TCMB son açıklamasında, ödeme sistemlerinde dağıtık defter teknolojilerinin kullanımını ve bunların anlık ödeme sistemleriyle “entegrasyonunu” test etmeye devam edeceğini söyledi.
TCMB ayrıca, dijital Türk Lirası’na ilişkin “ekonomik” ve “yasal çerçeve” gibi yasal hususların yanı sıra teknolojik gerekliliklerin incelenmesine de öncelik verecek.
Aralarında Birleşik Krallık ve Kazakistan’ın da bulunduğu birçok ülke yakın zamanda merkez bankası dijital para birimlerini pilot olarak kullanmaya başladı.
İngiltere Merkez Bankası bir CBDC cüzdanı için kavram kanıtı başvuruları açarken, Kazakistan merkez bankası üç yıl içinde aşamalı bir uygulama ile 2023 gibi erken bir tarihte kurum içi bir CBDC’nin tanıtılmasını tavsiye etti.
Avustralya Merkez Bankası (RBA) kısa bir süre önce kendi CBDC planları konusunda tereddütlerini dile getirmiş, Brad Jones 8 Aralık’ta yaptığı bir konuşmada CBDC’nin Avustralya dolarının yerini alabileceği ve insanların ticari bankalardan tamamen kaçınmasına yol açabileceği uyarısında bulunmuştur.
