Yıllardır kripto varlıkların güvenirliği ve meşruluğu tartışılıyor. Ancak bu süre zarfında birçok kripto varlık ciddi markalar haline geldi. Pazarlama uzmanlarının hayran kaldığı bu markalaşma süreçleri nasıl ilerledi? Bitcoin (BTC), Ethereum gibi onlarca güçlü kripto markası var ve bunların yaşadığı değişimi yıllar içinde takip edebildik mi?
Kripto Para Markaları Nasıl Oluşuyor?
Bu markaların nasıl oluştuğunu ve her bir kripto paranın benimsenmesi sürecinde nasıl rol oynadığını merak ettiniz mi? Markalaşma kripto paraların ana akım kabulünü ve meşruiyetine önemli katkılarda bulunuyor. Örneğin ADA tek başına bir hiç olabilirdi ancak Cardano Vakfıyla birlikte altı dolduruldu ve yeterli kabule ulaştı.
David Ogilvy tarihin en büyük marka oluşturucularından ve reklamcılığın babası olarak tanınıyor. Kendisinin yaptığı harika bir marka tanımı var. Şöyle diyor “Ürünün soyut değerlerinin toplamı, markanın değerini oluşturur” yani bir projenin felsefesi, değer önerisi, verilen sözlerin tutarlılığı gibi hususlar markanın değerini oluşturuyor. Eğer sadakat eksikliği varsa veya markaya karşı güven zedelenmişse markanın değeri de otomatik olarak düşecektir.
Kripto Para Markaları
Geleneksel finans pazarında hisseler markaların değerini ifade eder. Aynı şekilde kripto paralar için de benzer durum söz konusudur. Bir kripto markasının büyüklüğü dolaşımdaki arzın fiyatıyla çarpılarak bulunur. Markanın başarısı direkt olarak hisse değerlerine ve aynı şekilde kripto paraların fiyatına yansır.
Örneğin Bitcoin;
Satoshi Nakamoto‘nun destansı bildirisiyle ortaya çıkan ve kurucusunun gizemini koruduğu harika bir dijital varlık ve payı hiç %40’ların altında kalıcı olmadı. Dijital para biriminin ilki olduğu için markalaşma sürecinde Bitcoin (BTC)’in çok fazla avantajı bulunuyordu. Tüm diğer varlıklar altcoin olarak isimlendirilecekti ve hepsi öncelikle BTC paritesinde işlem açılacaktı. Tam olarak da böyle oldu. Her yeni kripto varlık Bitcoin’in bilinirliğinin artmasına sebep oldu ve markayı güçlendirdi.
Dogecoin örneğine girecek olursak “şakadan doğan bir gerçekle” karşılaşıyoruz. Yıllar önce Bitcoin ve birkaç kripto varlığın olduğu pazarda bunları alaya almak için oluşturulan Dogecoin bugün büyük bir meme token pazarının Bitcoin’i konumunda bulunuyor. Yakın zamanda BCH, BTC ABC gibi nasıl Bitcoin türevleri ortaya çıktı ve Bitcoin markasından faydalanmaya çalıştıysa aynısını Shiba Inu, Baby Dogec Coin ve Pıtbull Token gibi varlıklar yapıyor. Artık markalaşmanın ötesinde bazı başlıklarda tekelleşmeye doğru giden bir süreç yaşanıyor. Örneğin şaka coinlerde Dogecoin tekelleşirken, ağ hizmeti veren varlıklar arasında Ethereum büyük bir güç haline geldi.
Tüm bunlara göre böylesi büyük markaları kim yönetiyor? Ademi merkeziyetçi bakış açısıyla beslenen kripto para fikri nasıl oluyor da bazı kişi veya grupların güdümünde hareket edebiliyor? Peki marka sağlığının temelinde yatan “güven” olgusu güvenilmez kripto varlıklar için nasıl karşılanıyor.
Öyleyse kripto paralar söylendiği kadar ademi merkeziyetçi değil ve güven kripto paraların markalaşması sürecinde son derece esnetilmiş.
Kripto Para Markalarının Gücü
Her ne kadar merkezsiz bir izlenim çizilmeye çalışılsa da kripto paraların genellikle bir kişi veya grubun güdümünde olduğu biliniyor ve kabul de görüyor. Proje kurucuları, yatırımcı toplulukları ve bunların yöneticileri, büyük yatırımcılar ve hatta madenciler bile kripto varlıkların yönetiminde pozisyonlarına göre söz sahibi oluyor.
Dijital ve gerçek dünyada bir kripto paranın ne kadar popüler olduğu onun marka gücünü koruma yeteneğini gösterir. Bu yüzden Bitcoin arama trendlerinin artması veya sosyal medyada daha fazla Bitcoin konuşulması fiyatı olumlu etkiliyor. Aynı şeyler tüm altcoinler için de geçerlidir. Meetup’lar, forumlar ve sosyal medyada yeterince etkin olan varlıklar marka değerini artırmaya devam edebiliyor. Örneğin Shiba Inu (SHIB) her yıl ShibaCon isimli konferans düzenlemeyi planlıyor. Bunu bir şaka coini bile düşünüp plana döküyorsa elbette bu husus değerlidir.
Markaların diğer gücü ise onu destekleyen önemli isimlerdir. Vitalik Buterin bir ERC-20 token projesi için bulunmaz destekçidir. Tüm yeni ERC-20 token projeleri Buterin tarafından fark edilmek ister. Hatta Shiba Inu (SHIB) gibi projeler toplam arzının yarısını ona gönderir ve takdir bekler. Bir nevi sadakat ve saygı gösterisidir. Son zamanlarda Elon Musk önemli bir aktör oldu, Dogecoin ve yavrularının popüler hale gelmesi için yoğun çaba harcıyor.
Bu isimler çeşitlendirilebilir ancak markalaşmanın kriptolarda önemi konusuna tüm yatırımcıların eğilmesi gerekiyor. Yani yatırım yaptığınız veya yapacağınız proje, markalaşma sürecini başarıyla tamamlayabilecek mi? Yoksa yok olup gidecek ve sizi zarar mı sokacak?
