ABD Yüksek Mahkemesi’nin gümrük tarifeleriyle ilgili kritik toplantısı öncesinde piyasalarda büyük bir belirsizlik hâkim. Özellikle kripto para piyasasında dalgalanmalar tekrar su yüzüne çıktı. Yatırımcılar, alınacak kararın ekonomik dengeyi ve varlık fiyatlarını nasıl etkileyeceği konusunda endişe taşıyor.
Tarifeler ve Mahkeme Süreci
ABD eski başkanı Donald Trump’ın uygulamaya koyduğu çeşitli gümrük vergileri, başta büyük şirketler ve bazı eyalet yönetimleri tarafından hukuka aykırı olarak görülüyor. Bu nedenle alt mahkemelere yapılan başvuruların ardından, konu nihayet Yüksek Mahkeme’ye taşındı. Şimdi ise alınacak nihai kararla birlikte bu tarifelerin devam edip etmeyeceği belirlenmiş olacak.
Trump bu yıl dünyadaki tüm ülkelere %10’luk temel gümrük vergisi, bazı ülkelere ise ek ceza vergileri getirmişti. Bunların, önümüzdeki birkaç yıl içinde ABD’ye büyük ekonomik katkı sağlayacağı öngörülüyordu. Bazı hesaplamalara göre, toplam hedef 15 trilyon dolar civarında.
Ekonomik ve Küresel Etkiler
Eğer mahkeme Trump’ın yetkisini aşan bir uygulama yaptığına karar verirse, toplanan vergilerin iade edilmesi ve büyük ekonomik kayıplar yaşanması gündeme gelebilecek. Hatta bugüne kadarki müzakereler de büyük ölçüde geçersiz sayılacak. Böyle bir karar, ticarette olduğu kadar finansal piyasalarda da karmaşanın önünü açabilir.
Trump geri adım atmayabilir. Mahkemede kaybetse dahi farklı yetkiler bağlamında benzer tarifeleri tekrar uygulamaya koyması olası. Bu nedenle, süreçte hakim olan belirsizlik kripto paralarda kısa vadede baskı yaratabilir. Aslında alt mahkemeler daha önce Trump’ın acil durum yasasını yanlış kullandığına hükmetmiş olsa da, Yüksek Mahkeme devreye girene kadar uygulamalar devam etmişti.
Uluslararası cephede ise, Çin ve diğer ülkelerin karar sonrası tavırları belirleyici olacak. Eğer Trump’ın yetkisiz hareket ettiği ortaya çıkarsa birçok ülke eski vergileri ödemek istemeyecek. Dış ticarette bir kaos atmosferi doğabilir ve riskli varlıklarda satış dalgası yaşanabilir.
Ancak Trump kazanırsa, ilerleyen dönemde ABD başkanlarının diğer ülkelere yönelik gümrük vergisi baskısını artırması mümkün olabilir. Uzun dönemli belirsizliği azaltmak isteyen ülkeler ise daha istikrarlı anlaşmalara yönelebilir ve bu da kripto paralara olumlu yansıyabilir. Trump’ın süreçle ilgili açıklaması ise şöyle olmuştu:
“Bu davayı kazanamazsak, uzun yıllar boyunca zayıflamış, sorunlu bir mali karmaşa içinde kalacağız. Kazanırsak dünyanın en güçlü ekonomisi olacağız.”
Önümüzdeki günlerde Yüksek Mahkeme’den çıkacak karar, hem ABD ekonomisi hem de küresel piyasalar ve kripto paralar açısından yeni dengelerin habercisi olabilir. Piyasaların nasıl bir tepki vereceği merakla bekleniyor.
