Merhaba sevgili okurlar. FIO projesinin Temel Analiz’i ile karşınızdayım. Bu yazımız ile “FIO Protokolü Nedir? Nasıl Çalışır?” sorularına cevap bulmaya çalışacağız.
İçerik Rehberi
FIO Coin Nedir?
FIO “Foundation for Interwallet Operability” sözcüklerinin kısaltmasıdır. Bu ifadeyi de “Cüzdanlararası Çalışabilirlik Vakfı” olarak çevirebiliriz. Bu vakıf aynı zamanda FIO Protokolünü destekleyen önde gelen cüzdanlar, borsalar ve kripto ödeme işlemcilerinden oluşan bir konsorsiyumdur.
FIO üyeleri, protokolü ilgili ürünlerine entegre etmeyi ve kullanıcılarına yardım/rehberlik sağlamayı amaçlayan erken dönem destekçilerdir.
IOP Nedir?
IOP ise “Interwallet Operability Protocol”ün kısaltmasıdır.
Bu protokol, yerel blockchain’ler için bir hizmet katmanı görevi gören ve cüzdan kullanılabilirliğini geliştirmeyi amaçlayan merkeziyetsiz bir genel blockchain’dir.
IOP aracı değildir ve kullanıcılarına gizlilik ve güvenlik sunar. Teşvik yapısı cüzdanlar ve borsalar arasında benimsenmeyi hızlandırır.
Slogonları amaçlarını net bir şekilde açıklıyor:
“Kripto ürünlerini son derece kolay hâle getirmek ve bunları herkes için kullanılabilir yapmak!”
Blockchain Üzerinden Varlık Transferi Esnasında Karşılaşılan Sorunlar
Karmaşık genel adresler veya diğer tanımlayıcılar
Blockchain’lerle etkileşime girerken, genellikle fon alıcısının tanımlayıcısı olarak public (genel) bir adres gereklidir. Çoğu blockchain’de, public anahtarın hash’li temsili, uzun bir alfa-sayısal dizge şeklindedir. Bu karmaşık dizgeyi tanımlayabilmek çok zor olduğu gibi aynı zamanda yazılışında hata yapabilme ihtimalinin yüksekliği nedeniyle de pratik değildir.
Ödemeler
Bugün dünyadaki varlık transferlerinin çoğu ödeme talebi, fatura, sipariş sepeti vb. işlemler için gerçekleştiriliyor. Kullanıcılar genellikle e-postalardan, web sitelerinden veya QR kodlarını tarayarak elde edilen bilgileri (miktar, hedef public adres, metadata vb.) kullanma durumundalar.
Bu, işlemlerin yanlış adrese gönderilme, yanlış tutar dahil etme veya ilişkili meta verilerin eksikliğinden dolayı uygun bir şekilde mutabakata varılma ihtimalini önemli ölçüde artırır.
Sorunları düzeltebilecek merkezi bir üçüncü taraf olmadan, bu yaklaşım hata riskini büyük ölçüde artırır ve bazı blockchain’lerdeki hatalar tamamen fon kaybına neden olabilir.
Güvenlik riskleri
Bugün public adres alışverişinde bulunmanın en yaygın yolu bir QR kodunu kopyalamak veya taramaktır. Her iki seçenek de kullanılabilirlik ve güvenlik sorunlarıyla dolu. Kullanıcılar e-posta, veya diğer açık metinler gibi daha az güvenli kanallar üzerinden adres alışverişinde bulundukları için genellikle üçüncü tarafların saldırılarına açıktır.
Sınırlı meta veriler
Fiat dünyasındaki değerli varlık işlemleri tipik olarak not, sipariş sepeti, fatura vb. işlem meta verilerini içerir. Çok az cüzdan bu meta verileri destekleyen sisteme sahip.
Para iadesinin zorluğu
Ticaret dünyasında, müşterilere geri ödeme yapma yeteneği kritik öneme sahiptir. Fiat hesaplarıyla geri ödeme, genellikle otomatik olarak aynı hesaba geri işlenir. Blockchain’de ise geri ödemeler genellikle karmaşıktır ve geri ödeme yapılmadan önce müşterinin public adresinin alınmasını gerektirebilir. Bu genellikle maliyetleri artıran manuel müdahale gerektirir.
Artan blokchain sayısı
Her bir blockchain yapısı farklı yetenekler sağlamaya çalışır ve her birinin farklı güçlü ve zayıf yanları vardır. Sonuç olarak, dünyanın piyasaya çeşitli katkılar sağlayan birden fazla blockchain’e sahip olmaya devam etmesi muhtemel. Bunların her biri farklı şekilde yapılandırılacak ve doğrudan etkileşime giren her kullanıcı bu farklılıklarla baş etmeye çalışacak.
FIO’nun Çözümü
FIO Protokolü yeni, merkeziyetsiz, açık kaynaklı bir blockchain protokolüdür ve blockchain token ve coin’lerini kullanmayı daha kolay ve daha az riskli hâle getiriyor.
Protokol, diğer blockchain’lerin yanında bir hizmet katmanı olarak bulunur ve standartlaştırılmış bir SDK ve API seti aracılığıyla uygulama düzeyinde entegre edilir.
FIO Adresleri
- İnsanlar tarafından kolayca okunabilen cüzdan tanımlayıcıları
- Cüzdan / borsalardaki herhangi bir kriptoparayı otomatik olarak destekler
- Özelleştirilebilir gizlilik düzeyleri
FIO Talepleri
- Başka bir cüzdandan para isteme
- Alıcının cüzdanında otomatik bildirimler
- Müdahale edilemez blockchain işlemleri
FIO Verileri
- Herhangi bir işleme eklenmiş şifreli meta veriler
- Basit bir nottan yapılandırılmış verilere (sipariş sepeti gibi) verileri destekler
- Off-chain (zincir dışı) veri depoları için hash edilmiş referanslara izin verir
İşleyişi daha iyi anlamak için lütfen demo videosunu izleyiniz.
Üyeler
FIO ekosistemine üye olan sizlerin de tanıdığınız oldukça ünlü oluşumlar var. Bunlardan bazıları:
ShapeShift, Trust Wallet, BRD, Mycelium, Enjin Wallet, Bitcoin.com, Nexo, Coinomi…
Yatırımcılar
Yine oldukça önemli kuruluşlar:
FIO Token Nedir?
FIO Protokolü, FIO adı verilen bir utility token’a sahip. Bu token FIO Zinciri üzerinde gerçekleşen işlemlerin ödemesinde kullanılacak.
Bir token veya bir FIO Adresi sahibi olmak için kullanıcının yalnızca private/ public anahtar çiftine ihtiyacı var.
Transferler FIO public anahtarı kullanılarak gerçekleştirilebilir. Bu, cüzdanların herhangi bir özel işlevsellik olmadan FIO token’larını kolayca desteklemesini sağlıyor.
FIO token’ları, SLIP-4418 standardını destekliyor. Bir kullanıcı seed ifadelerini bir cüzdandan diğerine geri yüklemeyi seçtiğinde, FIO token’larının yanı sıra FIO Adreslerini de geri yükleyebilecek.
Toplam arz 1 milyar FIO olacak.
Token Dağılımı şu şekilde
Projenin Whitepaper hacmindeki Roadmap’ini incelemek için tıklayınız.
Twitter’a giriş tarihleri Ekim 2018. Takipçi sayıları 44 bin. Çok iyi bir sayı. Telegram’da bu sayı biraz düşük: 1295. Discord’da 807, Facebook’ta 196, Reddit’te ise 101.
FIO Protokol Coin Nasıl Satın Alınır?
Borsalarda FIO kısaltmasıyla işlem gören FIO Protokol Coin’e, Türkçe dil desteği ve düşük komisyon oranları ile adından sıkça söz ettiren dünyanın en yüksek işlem hacmine sahip olan kripto para borsası Binance üzerinden ulaşabilirsiniz.
