Kripto para piyasaları son günlerde büyük sarsıntı yaşıyor. Bitcoin hızlı bir şekilde değer kaybederken, altcoinlerdeki düşüşler daha da belirginleşmiş durumda. Yaşanan bu sert düşüşlerin arkasında ise küresel politikalardaki gerilimler ve alınan yeni ekonomik kararlar yatıyor.
Çin-ABD Gerilimi Kriz Yarattı
Son dönemde ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e yönelik yaptığı açıklama ve hamleler, piyasalardaki çalkantının başlıca nedeni olarak gösteriliyor. Geçtiğimiz hafta Trump, Avrupa Birliği’ne yönelik ciddi açıklamalarda bulunmuş ve piyasalar bu gerilimden etkilenmişti. Şimdi ise Çin hedefte. Avrupa, Trump’ın açıklamalarına daha temkinli yaklaşırken; Çin’den ise daha sert karşılıklar geliyor.
Trump, Çin’in mevcut ticari anlaşmaları ihlal ettiğini öne sürerek yeni açıklamalar yaptı ve ABD’nin Çin’e karşı yeni tedbirler alabileceğini dile getirdi. Piyasalardaki tansiyonu yükselten bu gelişmeler, yalnızca kripto paraları değil, genel ekonomi piyasalarını da tehdit ediyor.
“Çin, ABD’nin yarı iletken sektöründeki ihracat kontrol tedbirlerini kötüye kullanması ve diğer ilgili uygulamalarla ilgili endişelerini defalarca dile getirmiştir. Hem Çin hem de ABD, ekonomik ve ticari alanlardaki kaygıları konusunda çeşitli ikili ve çok taraflı vesilelerle ve farklı düzeylerde iletişimlerini sürdürmektedir.”
Yaptırımlar ve Piyasalara Etkisi
Açıklamaların ardından, ABD tarafından Çin’e yarı iletken ve yapay zeka çipleriyle ilgili ihracat kısıtlamaları gündeme gelmeye başladı. İçeriden gelen bilgilere göre, ABD yaptırımlarının kapsamı daha da genişliyor ve bu durum Çin şirketlerine yönelik daha sıkı lisans kurallarının planlandığı anlamına geliyor.
“Konuyla ilgili bilgi sahibi kişilere göre yetkililer, çoğunluk hissesi halihazırda yaptırım uygulanan firmalara ait olan işletmelerle yapılan işlemlerde ABD hükümetinin lisanslama koşullarını dayatacak bir kural taslağı hazırlıyor. Karar, Çinli firmaların ABD kısıtlamaları altındaki iştiraklerini de kapsayacak.”
Beyaz Saray’dan gelen açıklamalarda ise ABD’nin Çin’den gelen üretim kapasitesine izin vermeyeceği ve Çin’i sorumlu tutmak adına çeşitli seçeneklerin masada olduğu vurgulandı.
“Trump’ın umudu Çin’in iş birliği ve ortak zemin yolunu seçmesidir. ABD Ticaret Temsilcisi Greer ve Lutnick Çin konusunda ayrıntılı bilgi verecek. Çin ABD’ye karşı yükümlülüklerini yerine getirmedi. Çin iş birliği yolunu aramalı. Çin’in ABD’den üretim kapasitesini almasına izin vermeyeceğiz. ABD’nin Çin’i sorumlu tutmak için pek çok seçeneği var.”
Trump ise Kongre Bütçe Ofisi’nin düşük büyüme tahminlerini eleştirirken ABD ekonomisinin daha güçlü olacağını iddia etti. Bu açıklamaların hemen ardından Bitcoin 104 bin dolara kadar geriledi.
“Demokratların ilham verdiği ve kontrol ettiği Kongre Bütçe Ofisi (CBO) bize kasıtlı olarak SON DERECE DÜŞÜK bir büyüme seviyesi (10 yılda %1.8) verdi. Bu ne kadar saçma ve vatanseverlik dışı! … Sadece beklenen minimum %3’lük büyüme ile Vergi Kesintilerimizi fazlasıyla karşılayacağımızı tahmin ediyorum.”
Tüm bu gelişmelerin yanı sıra FTX borsasının 5 milyar dolarlık müşteri alacaklarını ödemeye başlaması da piyasadaki volatiliteyi artırıyor. Alacaklılar kısa sürede paralarına kavuşacak, bu da altcoinlere olan ilgiyi tekrar şekillendirebilir.
Küresel ticaret savaşlarının ve siyasi çıkışların gölgesinde kripto para piyasalarında oynaklık ve belirsizlik devam ediyor. Özellikle yeni yatırım yapacakların kısa vadede piyasanın seyrini yakından takip etmeleri önem taşıyor. Krizlere karşı temkinli olunmasında fayda var.
