Geçtiğimiz hafta, ABD’nin Rusya’ya verdiği sürenin sona ermesiyle birlikte ekonomik yaptırımlar ve gümrük vergileri hususunda uluslararası ticarette önemli gelişmeler yaşandı. Özellikle Çin ve Hindistan’a yönelik ağır vergilerin açıklanması beklenirken, ABD başta olmak üzere Avrupa’da gündem hızla şekillendi. Taraflar arası birçok temas yürütülürken, AB yetkilileriyle yapılan görüşmelerin olumlu ilerlediği belirtiliyor. Ayrıca, ABD Hazine Bakanı’ndan gelen son açıklamalar finans ve kripto para piyasalarında bir nebze rahatlattı.
Tarife Görüşmeleri ve Ortak Kararlar
ABD, Rusya’ya karşı etkili olabilmek için Avrupalı müttefikleriyle iş birliği yapmak istediğini net şekilde gösterdi. Özellikle toplantılarda gündeme gelen konu, yalnızca ABD’nin değil Avrupa Birliği’nin de benzer yaptırım ve gümrük vergilerini uygulamasının elzem olduğu yönündeydi. Bu yaklaşım, küresel düzeyde bir birliktelik hedeflerken, Çin ve Rusya gibi ülkeleri daha zor duruma sokmayı amaçlıyor. Ancak, yapılacak yaptırımların hem uygulayan hem de hedef ülkeler üzerinde ciddi ekonomik etkiler yaratabileceği vurgulandı.
“Avrupa ülkeleri de aynısını yapmadıkça, ABD Çin mallarına Rus petrolü satın aldıkları için gümrük vergisi uygulamayacak. Avrupa ülkeleri, Rus petrol gelirlerinin akışını durdurmak için üzerlerine düşeni yapmalıdır. ABD, petrol devleri de dahil olmak üzere Rusya’ya daha güçlü yaptırımlar uygulamayı ve dondurulmuş Rus varlıklarını daha fazla kullanmayı düşünmeye hazırdır. TikTok’un kapatılma tehdidi, Çinli müzakerecileri elden çıkarma konusunda bir çerçeve anlaşmasına götürdü. Çin heyeti başlangıçta, gümrük vergisi ve ihracat kontrolü tavizleri yoluyla Tiktok satışının tazminatını talep etti. Bir sonraki ABD-Çin görüşmeleri, gümrük vergisi ateşkesinin 90 gün daha uzatılmasıyla sonuçlanabilir ve muhtemelen 10 Kasım son tarihinden önce gerçekleşecektir.”
Kripto Piyasalara ve Riskli Varlıklara Etkisi
Piyasalarda, %100’lük ek gümrük vergisi beklentileriyle büyük bir belirsizlik hakimdi. Ancak bahsi geçen sert yaptırımların hayata geçmemesi, Rusya ve dolaylı olarak risk piyasaları için olumlu bir sinyal olarak değerlendiriliyor. Çünkü özellikle kripto paralar başta olmak üzere riskli varlıklar, global ölçekte alınan agresif ekonomik kararların etkilerini hızla hissedebiliyor.
AB ile ABD’nin iş birliği halinde hareket etmesi Rusya’yı köşeye sıkıştırmayı hedeflerken, buna rağmen Avrupa tarafında özellikle Çin ve diğer ülkelerle karşı karşıya gelmenin riskleri de ciddi şekilde tartışılıyor. Bu nedenle, yeni yaptırımların açıklanmaması piyasalar için bir “nefes alma” fırsatı sundu.
Özellikle kripto paralar cephesinde oluşan rahatlama, BTC‘nin 114.500 dolar civarındaki güçlü seyrinde de hissedildi. Bu gelişmeler, yatırımcıların kısa vadeli korkularını azaltırken, kripto piyasalarının ABD ve AB yaptırım kararlarına ne kadar duyarlı olduğunu gözler önüne serdi.
Tüm bu gelişmeler ışığında, hem uluslararası ticaret hem de finans piyasaları açısından kritik bir süreçten geçildiği net bir şekilde anlaşılıyor. ABD, AB ve Çin’in karşılıklı diplomatik ve ekonomik hamleleri, önümüzdeki dönemde dünya ekonomisi ve piyasalar üzerinde belirleyici olmaya devam edecek gibi görünüyor.
