Küresel ekonomi son günlerde ABD ile Çin arasında yaşanan karşılıklı yaptırım hamlelerinin etkisiyle yeniden hareketleniyor. İki ülke, masada ellerini güçlendirmek adına sıkça ek kısıtlamalar uygulamayı tercih etmeye başladı. Özellikle ticaret savaşları ve yazılım alanında alınan kararlar, kripto paralardan teknoloji şirketlerine kadar pek çok sektörü etkileyebilecek düzeye ulaştı.
Karşılıklı Kısıtlamalar ve Masadaki Şartlar
Çin hükümeti, ABD’ye yönelik olarak birçok ürünün ihracatında kısıtlamalara gitme eğiliminde. Bunun karşılığında Amerika Birleşik Devletleri, bu sınırlamaların sonlandırılmasını talep ediyor. Çin ise talepleri “Önce sen kendi vergilerini düşür” koşuluyla yanıtlıyor. İki ekonomi devi arasında devam eden müzakerelerdeki bu hamleler, hem ticaret hacmini hem de politika ortamını etkilemekte.
Geçtiğimiz günlerde ABD yönetimi, Çin’e yönelik yeni ihracat kısıtlamalarını gündeme aldı. Özellikle ABD menşeli yazılımlara dair getirilen sınırlamalar, global pazarda yankı uyandırıyor. Hatırlanacağı üzere aynı yöntem daha önce NVIDIA şirketiyle ilgili olarak uygulanmış ve ciddi sonuçlar doğurmuştu. Şimdi ise benzeri bir sürecin diğer ABD merkezli yazılım ürünlerini de kapsama ihtimali öne çıktı.
Yazılım ve Teknolojide Sarsıntı
Konunun teknoloji boyutunda ise otomasyon yazılımlarından firmware araçlarına kadar geniş bir ürün yelpazesi gündemde. Eğer bu kısıtlamalar yürürlüğe girerse, Çinli şirketlerin birçok alandaki faaliyetleri aksayabilir. Bu gelişmeler teknoloji sektöründe yeni bir rekabet boyutu yaratabilir.
ABD’nin bu adımına karşılık Çin, ihracat kontrol kartını kullanıyor. ABD’de ise yönetim, Çin’i müzakere masasında elini zayıflatmaya zorluyor. Bu süreçte iki taraf da kritik endüstri ürünleri ve nadir toprak elementleri gibi alanlarda alternatif tedarik yolları arayışına girdi.
Trump, “Sevdiğim sığır çiftçileri, onlarca yıldır ilk kez bu kadar iyi durumda olmalarının tek nedeninin, Brezilya’ya %50 gümrük vergisi dahil olmak üzere, Amerika Birleşik Devletleri’ne gelen sığırlara gümrük vergisi uygulamam olduğunu anlamıyorlar. Ben olmasaydım, son 20 yıldır yaptıkları gibi devam ederlerdi — Berbat! Bunu anlasalar iyi olurdu, ama aynı zamanda fiyatlarını da düşürmeleri gerekiyor, çünkü benim düşüncemde tüketici de çok önemli bir faktör!”
Trump’ın açıklamaları, ekonomik politikaların hem sektörler hem de tüketici fiyatları üzerinde belirleyici olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda ABD iç pazarında da fiyat istikrarı ve çiftçi gelirleri gündeme taşınıyor.
Genel tabloda, iki ülke arasındaki gerginlikler hem ticarette hem de teknoloji alanında önemli sonuçlara yol açabilir. Yapılan karşılıklı hamlelerin, sadece ülkeler değil, küresel ekonomi üzerinde de dalgalanma ve belirsizlik yarattığı görülüyor. ABD ve Çin’in attığı adımlar, önümüzdeki dönemde kripto para piyasalarından geleneksel finans sistemlerine kadar farklı mecralarda risklerin ve volatilitenin artmasına neden olabilir.
