Üniversitelerin bitcoin ve kripto para teknolojisine gösterdiği ilgi son zamanlarda yabancı kaynaklı medyada sıklıkla yer almaya başladı. Son olarak Lefkoşa Üniversitesinin Dijital Paralar yüksek lisans programı açtığını duymuştuk.
Ülkemizdeki üniversitelerde bu konuda neler yapıldığını araştırırken karşımıza sosyal medyada paylaşılan bir anket çıktı. İstanbul Üniversitesi Enformatik Bölümü tarafından hazırlandığını öğrendiğimiz bu ankette Türkiye’deki bitcoin kullanımı ile ilgili sorular yer alıyor.
Bitcoin Haber anketi hazırlayan İstanbul Üniversitesi Enformatik Bölümü Araştırma Görevlisi Şebnem Özdemir ile akademik dünyada bitcoin üzerine küçük bir söyleşi gerçekleştirdi:
– Sayın Şebnem Özdemir, bildiğimiz kadarıyla Türkiye’de bitcoin ve kriptopara teknolojisi ile akademik düzeyde ilgilenen çok fazla üniversite yok. Sizi bu konuyu araştırmaya iten ne oldu?
Temelde merak diyebiliriz… Bir de Enformatikçi olmanın getirdiği yenilik ve değişimleri takip etme alışkanlığı… Avrupa’da başlayıp tüm dünyaya yayılan yaşam boyu öğrenme felsefesinin sadık bir öğrencisiyim. Bu da doğduğumuz ve gönüllü/gönülsüz üyesi haline geldiğimiz gerçek dünya ve dijital dünyadaki değişimi izleme ve inceleme sorumluluğu katıyor..
– Araştırmanızda bitcoin’in hangi özellikleri ön plana çıkıyor? Temel aldığı kripto ve eşten eşe teknolojisi mi, ekonomik etkileri mi ya da başka özellikleri ile mi ilgileniyorsunuz?
Açıkçası bu anket bitcoin ile ilgili yapacağımız araştırma için ilk adım niteliğinde… Devamını yeni yeni tasarlıyoruz. Ancak bu araştırmada bilişim alışkanlığı bulunan kişilerin bitcoine bakışını anlamaya çalıştık. İstanbul Üniversitesi Enformatik bölümünün bitcoin araştırması uluslararası bir konferansta sunulacak.
– Sosyal medya aracılığı ile paylaştığınız anket sonuçlarını nasıl değerlendiriyorsunuz? Beklediğiniz oranda geri dönüş oldu mu? Aynı alanda yurt dışında yapılmış anketlerle karşılaştırma yapma olanağınız oldu mu?
Anketi bir süre daha devam ettireceğiz. Ama ilk sonuçları aldık, analizi tamamlandı. Uluslararası bir konferansta sunulmak üzere hazırlıklarını yapıyoruz. Sanırım konferans sonrası, elde edilen sonuçları daha ayrıntılı bir şekilde sizinle paylaşacağız. Yurt dışında yapılmış (mesela BTC topluluğu) bazı anketleri inceledik… Sorular bakımından çok yetersiz geldiğinden daha ayrıntılı bir tane hazırlamış olduk.
– Üniversitenizin bitcoin’e bakış açısı nedir? Hala deneysel bir çalışma olarak mı değerlendiriliyor yoksa gelişmeye açık ve fırsat verilmesi gerekli bir teknoloji olarak mı görülüyor?
Açıkçası bu kavram üniversite içinde çok yeni… Ancak Enformatik Bölümü açısından değerlendirirsem, üniversitenin önemli bir bilişim ayağı olan bölümümüzde bilinmeyen bir kavram değil. Kullanımı açısından herkes bir merak ve heyecan sahibi ama iş deneme noktasına gelince bir durgunluk var… Prof. Dr. Sevinç GÜLSEÇEN hocamız ve lisansüstü eğitim gören birkaç arkadaşımızla bir grup oluşturmaya ve kripto parayı daha akademik düzeyde incelemeyi hedefliyoruz.
– Enformatik bölümü ile diğer akademik birimlerin bitcoin ile ilgili ortak bir çalışması oldu mu? (Örneğin iktisat fakültesi, Matematik bölümü, vb) Olabilir mi?
Az öncede belirttiğim gibi biz ekip olarak öncü durumdayız. Araştırmanın ilerleyen safhalarında güzel işbirlikleri tabi ki doğabilir… Bitcoin projeleri ve tez fikirleri oluşacak.
– Öğrencileriniz arasında bitcoin ‘e olan ilgi nasıl? Bu konuyu derslerinizde nasıl işliyorsunuz? Proje ya da tez fikirleri çıkıyor mu?
Bizim araştırmamızla bir bitcoin heyecanı sarmaya başladı diyebilirim. Özellikle ekipteki arkadaşlardan sıkı bitcoin takipçileri çıkacak gibi duruyor. Ders kapsamında konuşulması örnek olay bazında oldu birkaç kere… Sanırım kazanacağımız ivme ve meraklı sayısındaki artışla proje ve tez fikirleri de oluşacak.
– İş dünyası ve akademi bitcoin projeleri üretiminde beraber çalışabilir mi? Hangi noktalarda birbirini tamamlayabilir? Ortak çalışma yaptığınız firmalar var mı?
İstanbul Üniversite’sinde zaten sanayi-üniversite işbirliği için önemli adımlar atılıyor, bitcoin bu işbirliği için yeni bir alan açabilir. Tamamlama noktasında uygulama ve akademik bakışın bir potada eritilmesi aklıma geliyor.
– Bitcoin teknolojisinin gelecekte bize hangi alanlarda yararlı olacağını söyleyebilirsiniz?
Dijital dünya artık insan hayatının önemli bir parçası… En olmaz dediklerimiz bile dijital dünya da yerlerini aldı. Bu açıdan bakıldığında bitcoin’e oluşan karşı duruşların sosyal ağlara verilen tepki gibi olduğunu düşünüyorum. Sonuçta güvenlik bakımından, siyasi ve ekonomik anlamda yapılan tartışmalar sürmeye devam edecek… Ama neyi ne kadar kullanmamız gerektiğini en nihayetinde keşfedeceğiz… Bir nevi doğal seleksiyon olacak…
– Sizin bitcoin hikâyeniz nasıl başladı? İlk ne zaman ve nereden haberiniz oldu? Öğrendiğinizde hangi özellikleri ile ilginizi çekti?
İlk defa sosyal ağlarda bir hacking haberini okurken karşıma çıktı bitcoin… Kişisel dosyaların ele geçirilmesi ve fidyenin bitcoin olarak istenmesini anlatıyordu. Klasik İstanbul trafik sıkışıklığının fırsata dönüştüğü anlardandır sanırım. Yolculuk boyunca nedir bu bitcoin diye başlayan merakım; bitcoin’in kullanımı, teknolojisi, bitcoin karşıtları gibi pek çok haberi, araştırmayı okumamla devam etti.
– Şu anda akademik araştırma konusu olmasının dışında bitcoin ile ilginiz var mı? Örneğin yatırım aracı ya da ödeme aracı olarak nasıl bakıyorsunuz?
Açıkçası kripto kısmı ve ekonomik etkileri (kıyamet senaryoları bazında) ile daha çok ilgileniyorum. Yatırım aracı olma konusunda ülkemizde bilinirliğinin daha da artması gerekiyor. Sayısal bölünmeden dolayı dijital olan her şeye az ya da çok bir karşı duruş olabiliyor… Ödeme aracı olarak gayet işlevsel, ancak kontrol altına alınamamasının getirdiği hem iyi hem kötü taraflar olabileceğine inanıyorum.
– Hiç bitcoin ile alışveriş yaptınız mı?
Bitcoin sahibiyim ama henüz deneme imkanım olmadı.
– Bitcoin ile ilgili haberleri takip ediyor musunuz? Son günlerde MT.GOX borsasının iflası ve ardından gelişen olaylar hakkında ne düşünüyorsunuz?
Mümkün olduğu kadar çıkan haberleri okuyorum. Açıkçası bitcoin’in ünü açısından biraz sarsıcı oldu. Ama bunu bir bitiş, yok oluş olarak nitelendirmemek lazım, sonuçta yeni bir teknoloji… Evet, Mt. Gox bitcoin pastasında önemli bir paya sahipti… Ancak bu kadar yeni bir ürünün doğurduğu arz ve talep döngüsünde şirket başarılı olamadı. Bu başarısızlığın bir itibar kaybından çok alınması gereken dersleri içerdiğine inanıyorum.
– Yurt dışındaki bitcoin konferanslarında çok dile getirilen bir konu da kadınların bitcoin’e olan ilgilerinin erkeklerden daha az olduğu tezi. Bu görüşe katılıyor musunuz?
Kadın erkek dağılımındaki eşitsizliği sadece bitcoin alanında değil, bilişim, sistem analisti, oyun programlama alanlarında da görebiliriz. Gerek ülkemizde gerekse dünyadaki bu ilgi azlığı tezinin aslında ön kabullerden kaynaklandığına inanıyorum… Ülkemizin yeni yeni tanıştığı bu kavrama ilginin hangi cinsiyet ve ne üzerinden olacağını hep birlikte izleyip göreceğiz.
Bu güzel söyleşi için Şebnem ÖZDEMİR’e Bitcoin Haber okurları adına çok teşekkür ediyoruz. Akademik alanda yapılan güzel çalışmaların bitcoin’in gelişmesinde çok önemli rol oynadığının farkındayız. Üniversitelerimizde bu konuya eğilen araştırmacı, öğretim görevlisi ve öğrencilerin destekçisiyiz..
