ABD eski Başkanı Donald Trump’ın küresel ekonomi ve finans piyasalarını sarsan gümrük tarifeleri, son dönemde yeniden gündeme geldi. Trump, farklı tonlardaki söylemleriyle piyasalarda sürekli bir belirsizlik yaratıyor ve işletmeler ile eyaletlerin de dahil olduğu birçok kesim, bu tarifelerin yasal olup olmadığına itiraz ediyor.
Ticaret Mahkemesinden Kritik Karar
Federal Ticaret Mahkemesine yapılan başvurular sonucunda, Trump’ın dünya genelinde gümrük vergileri koyabilme yetkisinin sınırları yargı yoluyla belirlenmiş oldu. Mahkeme, Trump’ın küresel düzeyde gümrük tarifesi uygulayamayacağına hükmederek bu uygulamaları geçersiz saydı. Bu gelişme, ticaret savaşlarının ve küresel ekonomik belirsizliğin önüne geçilmesi adına önemli bir adım olarak görülüyor.
Kararda, Trump’ın gümrük tarifelerini 1977’de çıkarılan Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası’na dayanarak başlattığına dikkat çekildi. Özellikle Kanada ve Meksika ile başlayan bu tarifelerin Nisan ayı itibarıyla tüm dünyayı kapsayacak şekilde genişletildiği belirtildi.
Acil Durum ve Başkanlık Yetkisi Tartışmaları
Mahkemeye göre, olağan bir ticaret açığı krizi, olağanüstü bir tehdide girmiyor ve bu nedenle Kongre’nin yetkisi olmadığı sürece Başkanın tek başına geniş kapsamlı gümrük tarifesi uygulaması düşünülemez.
“Tarife yetkisinin sınırsız bir şekilde devredilmesi, yasama yetkisinin hükümetin başka bir organına uygunsuz bir şekilde terk edilmesi anlamına gelecektir.”
diyen mahkeme, başkanlık yetkisinin sınırlarını da vurguladı.
Federal hükümet, çıkan karara karşı hızla harekete geçerek temyize gitme kararı aldı. Bu süreçte davanın hem Federal Temyiz Mahkemesine hem de ilerleyen aşamada Yüksek Mahkemeye taşınması bekleniyor.
Beyaz Saray ise kararla ilgili olarak, ulusal acil durumların yönetilmesinin yargıçların görevi olmadığına vurgu yaptı ve Trump’ın ABD ekonomisini koruma konusunda kararlı olduğunu ifade etti.
“Ulusal bir acil durumun nasıl ele alınacağına karar vermek seçilmemiş yargıçların işi değildir. Başkan Trump Amerika’yı ilk sıraya koyma sözü verdi ve yönetim bu krizi ele almak ve Amerikan Büyüklüğünü yeniden tesis etmek için yürütme gücünün her kolunu kullanmaya kararlıdır.”
New York Başsavcısı Letitia James de alınan kararın işletmeler ve hukukun üstünlüğü açısından önemli bir gelişme olduğunu dile getirdi. James, Trump’ın anayasal yetkilerini aşarak ABD vatandaşlarına gereksiz vergi yükleri getirdiğini ifade etti.
Ticaret savaşlarının ve başkanlık yetkileri tartışmasının odağında, gümrük tarifelerine dair gelişmeler ABD’de hem siyasi hem de ekonomik açıdan gündemi meşgul etmeye devam ediyor. Mahkemenin kararı, yasamanın gücünü koruma açısından sembolik bir mesaj verirken, Trump yönetiminin hamleleri ise ilerleyen dönemde yeni hukuki çekişmeleri gündeme getirebilir.
